Narracja banków, według której wskaźnik WIBOR w umowach kredytów złotówkowych jest nienaruszalny i zgodny z prawem, ulega coraz większym wątpliwościom. Sąd Okręgowy w Suwałkach 4 października 2024 roku wydał wyrok (sygn. akt I C 217/24), który podważa fundamenty tej argumentacji. Wyrok, choć jeszcze nieprawomocny, stanowi ważny precedens dla osób walczących z bankami o sprawiedliwe warunki umów kredytowych.
WIBOR „wyeliminowany” z umowy kredytowej
W orzeczeniu o sygn. akt I C 217/24 Sąd Okręgowy w Suwałkach zdecydował o „usunięciu” z umowy kredytowej wskaźnika WIBOR oraz marży bankowej, pozostawiając do spłaty jedynie kwotę kapitału oraz kredytowaną prowizję. Co istotne, umowa nie została uznana za nieważną – pozbawiono ją jedynie oprocentowania. Dla kredytobiorców oznacza to, że kredyt staje się bezodsetkowy, co znacząco obniża całkowity koszt zobowiązania. Dla wielu konsumentów – tak zwanych „złotówkowiczów” – jest to rewolucyjna wiadomość i realna nadzieja na korzystne zakończenie ich sporów z bankami.
Kluczowe fragmenty uzasadnienia wyroku
Sąd podkreślił, że bank jako profesjonalny uczestnik rynku finansowego nie dopełnił swoich obowiązków informacyjnych wobec konsumenta. W uzasadnieniu wyroku znalazły się m.in. następujące tezy:
- Brak należytej informacji o mechanizmie WIBOR
Sąd uznał, że bank nie poinformował klientki o szczegółach tworzenia wskaźnika WIBOR, takich jak jego powiązanie z fixingiem czy rola administratora wskaźnika. Kredytobiorczyni nie miała więc możliwości dokonania rzetelnej oceny uczciwości klauzuli zmiennego oprocentowania. Zdaniem sądu, brak tej wiedzy naruszył równowagę kontraktową na korzyść banku. - WIBOR nie jest niepodważalny
Bank argumentował, że wskaźnik WIBOR jako nadzorowany przez organy państwowe nie może być kwestionowany. Sąd odrzucił tę argumentację, wskazując, że nadzór nie nadaje wskaźnikowi charakteru urzędowego ani nie wyklucza możliwości badania jego uczciwości w kontekście ochrony konsumentów. - Rażące naruszenie interesów konsumenta
Sąd podkreślił, że bank, niedopełniając obowiązków informacyjnych, działał wbrew zasadzie dobrej wiary, co skutkowało rażącym naruszeniem interesów konsumenta. W efekcie warunki umowy dotyczące WIBOR-u zostały uznane za abuzywne, czyli nieuczciwe.
Znaczenie wyroku dla kredytobiorców
Wyrok Sądu Okręgowego w Suwałkach wyznacza nowy kierunek w sprawach dotyczących kredytów złotówkowych opartych na wskaźniku WIBOR. Jego implikacje są dalekosiężne:
- Nowa linia orzecznicza
Decyzja sądu może wpłynąć na inne postępowania dotyczące umów kredytowych. Złotówkowicze, dotychczas znajdujący się w cieniu bardziej medialnych sporów frankowych, zyskują potężny argument w walce z bankami. - Zmiana podejścia banków?
Orzeczenie to może wymusić na bankach bardziej transparentne podejście do tworzenia i komunikowania warunków kredytowych. Dotychczasowa praktyka, polegająca na niepełnym informowaniu konsumentów, staje się coraz bardziej ryzykowna. - Reakcja Związku Banków Polskich
Co ciekawe, wyrok ten, ogłoszony niemal dwa miesiące temu, był prawdopodobnie znany Związkowi Banków Polskich, lecz nie doczekał się publicznego komentarza ze strony instytucji bankowych. Wskazuje to na znaczący wpływ, jaki może mieć na rynek finansowy w Polsce.
Co dalej?
Choć wyrok nie jest prawomocny, stanowi silny sygnał, że sądy coraz uważniej przyglądają się klauzulom stosowanym w umowach kredytowych. Dla kredytobiorców walczących o sprawiedliwość to kolejny argument za tym, by dochodzić swoich praw w sądzie.
Podsumowanie
Wyrok Sądu Okręgowego w Suwałkach z 4 października 2024 roku to przełom w sporach dotyczących kredytów złotówkowych. Usunięcie WIBOR-u z umowy kredytowej pokazuje, że wskaźnik ten może być kwestionowany i uznany za nieuczciwy. Kredytobiorcy zyskują coraz większe szanse na uzyskanie korzystniejszych rozstrzygnięć, a banki muszą liczyć się z koniecznością zmiany swojej dotychczasowej polityki.
Link do pełnej treści orzeczenia i uzasadnienia: https://orzeczenia.ms.gov.pl/content/$0022kredytowanych$0020koszt$00f3w$0022/150520000000503_I_C_000217_2024_Uz_2024-10-04_001?fbclid=IwY2xjawG2icJleHRuA2FlbQIxMAABHTo4t1_OBLu4o8aaIBzQuY7mhW6-yb9kmXcqgiAh38GtxDmXKaDohgmwPg_aem_6JYzWTCwla-95rBsQAmrFQ