W ostatnich miesiącach coraz więcej mówi się o Sankcji Kredytu Darmowego (SKD) – mechanizmie ochronnym, który zyskuje na popularności w Polsce, szczególnie w kontekście kredytów konsumenckich. Temat ten stał się jeszcze bardziej aktualny po tym, jak Sąd Rejonowy w Łodzi skierował do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) pytania prejudycjalne dotyczące kluczowych zagadnień związanych z SKD. Decyzja sądu łódzkiego, podjęta 23 lipca 2024 roku w sprawie o sygn. akt XVIII C 1233/23, może wpłynąć na dalszy rozwój prawa w tym obszarze oraz na sytuację konsumentów w Polsce.
Czym jest Sankcja Kredytu Darmowego?
Sankcja Kredytu Darmowego to mechanizm wprowadzony w art. 45 ustawy o kredycie konsumenckim z dnia 12 maja 2011 roku. Jego celem jest ochrona konsumentów przed nieuczciwymi praktykami kredytodawców. SKD daje możliwość uniknięcia dodatkowych kosztów związanych z kredytem – takich jak odsetki, prowizje czy inne opłaty – w przypadku, gdy umowa kredytowa została zawarta z naruszeniem przepisów prawa. W praktyce oznacza to, że kredytobiorca jest zobowiązany do zwrotu jedynie kwoty kapitału, co znacząco zmniejsza jego obciążenia finansowe.
Z SKD mogą skorzystać konsumenci, którzy zaciągnęli kredyt na kwotę nieprzekraczającą 255 550 zł (lub jej równowartość w innej walucie), a także ci, którzy zawarli umowę o kredyt niezabezpieczony hipoteką, przeznaczony na cele remontowe. Aby móc skorzystać z tej sankcji, konsument musi złożyć odpowiednie oświadczenie do kredytodawcy w terminie roku od momentu wykonania umowy. Jeśli kredytodawca nie uzna tego oświadczenia, konsument ma prawo dochodzić swoich roszczeń na drodze sądowej.
Pytania prejudycjalne skierowane do TSUE
W swoim zapytaniu Sąd Rejonowy w Łodzi poruszył kilka kluczowych kwestii, które budzą wątpliwości zarówno wśród prawników, jak i samych konsumentów. Pytania te dotyczą między innymi:
- Czy bank może pobierać odsetki od kosztów kredytu i czy musi wyraźnie informować konsumenta, że odsetki te są naliczane także od prowizji?
- Czy bank ma obowiązek poinformowania konsumenta o możliwości zwrotu proporcjonalnej części prowizji w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu?
- Czy bank powinien pouczyć konsumenta o prawie do odstąpienia od umowy kredytu w terminie 14 dni, nawet jeśli informacja ta znajduje się już w umowie?
- Czy ograniczenie terminu do złożenia oświadczenia o skorzystaniu z SKD do roku od momentu wypłaty kredytu jest zgodne z unijną dyrektywą 93/13/EWG?
- Czy stosowanie SKD jest zgodne z zasadą proporcjonalności, zwłaszcza jeśli konsument nie jest pokrzywdzony naruszeniem przepisów dyrektywy?
Decyzja TSUE w tej sprawie może mieć istotne znaczenie dla polskiego prawa, szczególnie w kontekście ochrony konsumentów. Jeśli Trybunał uzna, że obecne regulacje są niezgodne z prawem unijnym, może to doprowadzić do konieczności zmiany przepisów lub interpretacji prawa w Polsce.
Przyszłość SKD i jej znaczenie dla konsumentów
Sankcja Kredytu Darmowego stanowi istotne narzędzie w walce z nieuczciwymi praktykami kredytodawców. Dla wielu konsumentów, zwłaszcza tych w trudnej sytuacji finansowej, SKD to szansa na redukcję zadłużenia i uniknięcie nadmiernych kosztów związanych z kredytem. Jednak aby móc skutecznie z niej skorzystać, konieczne jest nie tylko spełnienie określonych warunków, ale także szybkie działanie – oświadczenie o skorzystaniu z SKD musi być złożone w terminie.
Ostateczna decyzja TSUE może mieć dalekosiężne skutki zarówno dla kredytobiorców, jak i dla banków. Warto zatem śledzić rozwój sytuacji i być świadomym swoich praw. W przypadku wątpliwości dotyczących umowy kredytowej, zawsze warto skonsultować się z prawnikiem, który pomoże w ocenie, czy istnieją podstawy do ubiegania się o Sankcję Kredytu Darmowego. W ten sposób konsumenci mogą skutecznie chronić swoje interesy i unikać nieuczciwych kosztów narzuconych przez kredytodawców.
Zapraszamy do dokonania darmowej analizy swojej umowy kredytowej.
Wyślij umowę pod adres: kancelaria@gryfpro.pl lub zadzwoń +48 91 817 18 88
