W ciągu ostatnich tygodni na rynku finansowym pojawiły się kolejne doniesienia, które budzą nadzieje wśród frankowiczów, szczególnie tych związanych z upadłym Getin Noble Bankiem (GNB). Ostatnie wydarzenia zyskały na znaczeniu za sprawą decyzji sędziego komisarza Jarosława Zarębskiego, prowadzącego postępowanie upadłościowe tego banku, który skierował do Trybunału Konstytucyjnego istotne pytanie prawne. Pytanie to odnosi się do kolejności zaspokajania roszczeń wierzycieli, a konkretnie do konstytucyjności interpretacji, zgodnie z którą Bankowy Fundusz Gwarancyjny (BFG) ma pierwszeństwo w zaspokajaniu swoich roszczeń. Dla frankowiczów może to być przełomowy moment. Czy da on im szansę na odzyskanie środków od syndyka upadłego banku?
Kluczowe pytanie sędziego komisarza
Zanim doszło do ogłoszenia upadłości Getin Noble Banku, było jasne, że roszczenia frankowiczów skierowane wobec masy upadłościowej banku nie będą miały priorytetu. Pierwszeństwo w zaspokajaniu roszczeń przysługuje BFG, który dysponuje wierzytelnością wobec GNB wynoszącą około 6,3 miliarda złotych. W praktyce oznacza to, że frankowicze, którzy w trakcie spłaty kredytu oddali bankowi więcej, niż otrzymali w ramach finansowania, nie mają na razie szans na odzyskanie tych środków.
Jednak sędzia komisarz, w odpowiedzi na wątpliwości kredytobiorców, postanowił skierować pytanie do Trybunału Konstytucyjnego. Dotyczy ono art. 440 ust. 3 prawa upadłościowego i ma na celu wyjaśnienie, czy zgodnie z Konstytucją RP, Bankowy Fundusz Gwarancyjny może być podmiotem uprzywilejowanym w procesie zaspokajania roszczeń. Jeśli Trybunał uzna, że obecna interpretacja jest niezgodna z Konstytucją, może to otworzyć frankowiczom drogę do odzyskania swoich pieniędzy, nawet przed BFG i innymi wierzycielami.
Reakcje na pytanie do Trybunału Konstytucyjnego
Informacja o skierowaniu pytania do Trybunału Konstytucyjnego wywołała poruszenie w sektorze bankowym. Przedstawiciele sektora finansowego oraz prawnicy banków natychmiast rozpoczęli krytykę działań sędziego komisarza. Zarzucają mu, że niepotrzebnie kwestionuje przepisy, które – ich zdaniem – są jasne i zgodne z Konstytucją. Warto zauważyć, że podobne reakcje miały miejsce w przypadku sędziów, którzy skierowali pytania dotyczące WIBOR-u do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Takie działania ze strony bankowców wydają się mieć na celu zniechęcenie innych sędziów do stawiania podobnych pytań, co mogłoby prowadzić do kolejnych rozstrzygnięć na korzyść kredytobiorców.
Znaczenie wyroku Trybunału Konstytucyjnego
Dla frankowiczów związanych z Getin Noble Bankiem odpowiedź Trybunału Konstytucyjnego na pytanie sędziego komisarza może mieć kluczowe znaczenie. Dotyczy ona bowiem zasadności uprzywilejowanego traktowania BFG, który ma pierwszeństwo w zaspokajaniu swoich wierzytelności, nawet bez sądowej kontroli ich zasadności. Aktualnie BFG posiada roszczenia wobec masy upadłościowej Getinu, co praktycznie wyklucza możliwość odzyskania przez frankowiczów jakichkolwiek środków.
Problemem dla frankowiczów jest fakt, że wierzytelność BFG nie została wpisana na listę wierzytelności, co oznacza, że syndyk nie może jej zweryfikować. W rezultacie wszystkie środki, które syndyk odzyska w procesie upadłościowym, trafiają do BFG, a frankowicze pozostają bez szans na odzyskanie nadpłat. Działanie to wzbudziło duże kontrowersje wśród prawników reprezentujących frankowiczów, którzy twierdzą, że jest to sprzeczne z interesem ich klientów, poszkodowanych przez abuzywne postanowienia umowne.
Ochrona interesów frankowiczów
W obliczu działań sędziego komisarza oraz ewentualnej zmiany interpretacji prawa upadłościowego, frankowicze mogą zyskać nowe narzędzie do walki o swoje prawa. Dotychczas były one ograniczone, ale pojawiają się nowe możliwości. Warto przypomnieć, że 19 września 2024 roku Sąd Najwyższy wydał uchwałę III CZP 5/23, która pozwala kontynuować postępowania o nieważność umów kredytowych nawet wobec upadłego banku, co stanowi znaczący krok w stronę ochrony konsumentów.
Wielu prawników specjalizujących się w sprawach frankowiczów podkreśla, że nadal opłaca się pozywać Getin Noble Bank o nieważność umów kredytowych. Eksperci zachęcają kredytobiorców, aby podejmowali działania prawne i nie ograniczali się jedynie do zgłoszenia wierzytelności w systemie KRZ. Kluczem do sukcesu jest jednak znalezienie doświadczonego prawnika, który pomoże przeprowadzić skutecznie sprawę przeciwko syndykowi banku.
Przyszłość frankowiczów i Getin Noble Bank
Sytuacja frankowiczów związanych z Getin Noble Bankiem może zmienić się diametralnie, jeśli Trybunał Konstytucyjny przychyli się do stanowiska sędziego komisarza. Choć na razie przyszłość postępowania upadłościowego Getinu jest niepewna, nadzieje na korzystne rozstrzygnięcie spraw sądowych znacznie wzrosły. Przykładem sukcesu są sprawy prowadzone przez Kancelarię GRYF, gdzie każdego miesiąca uzyskujemy wyroki ustalające nieważności umów kredytowych. To jest wskazówka
Frankowicze, którzy dotąd czuli się bezradni wobec uprzywilejowanej pozycji BFG, mogą zyskać na nadchodzących zmianach prawnych. Decyzja Trybunału Konstytucyjnego będzie miała nie tylko wpływ na losy 28 tysięcy kredytobiorców, ale także na kształtowanie się polityki upadłościowej w Polsce.
Podsumowując, sytuacja wokół upadłości Getin Noble Banku nabiera nowego wymiaru, a działania sędziego komisarza mogą przynieść istotne zmiany dla frankowiczów. Ostateczne rozstrzygnięcia Trybunału Konstytucyjnego będą miały długofalowe skutki, nie tylko dla osób związanych z Getinem, ale także dla całego rynku finansowego w Polsce.
autor: radca prawny Krzysztof Wesołowski
Kancelaria GRYF oddział Warszawa
+48 573 201 737
warszawa@gryfpro.pl
—
www.gryfpro.pl
+48 91 817 18 88
kancelaria@gryfpro.pl