Grudzień 2023 roku stał się miesiącem o znaczącej wadze dla sektora bankowego w Polsce. Ostatnie postanowienie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), wydane 11 grudnia w sprawie C-765/22, wprowadziło znaczące zmiany w zakresie waloryzacji kapitału w kontekście nieważnych umów kredytowych, szczególnie tych powiązanych z obcą walutą.
Kontekst Wydarzeń
W ciągu kilku dni grudnia, sektor bankowy w Polsce zmagał się z serią wyroków TSUE. 7 grudnia 2023 roku wydano pierwsze orzeczenie, a zapowiedziano kolejne na 14 grudnia (w sprawie C-28/22). Jednak to postanowienie z 11 grudnia w sprawie frankowej zaskoczyło zarówno sektor bankowy, jak i kredytobiorców. TSUE stwierdził, że odsetki za opóźnienie należą się wszystkim kredytobiorcom od daty wezwania do zapłaty i nie muszą oni składać przed sądem oświadczenia o świadomości skutków nieważności umowy kredytowej.
Szczegóły postanowienia TSUE C-576/22 z dn. 11.12.2023 r.
W sprawie z powództwa Banku Millennium S.A. przeciwko kredytobiorcom, w tym Prezesowi Stowarzyszenia Stop Bankowemu Bezprawiu Arkadiuszowi Szcześniakowi, TSUE ustalił, że po ogłoszeniu nieważności umowy kredytowej, banki nie mają prawa do żądania zwrotu waloryzowanego kapitału. Oznacza to, że kredytobiorcy są zobowiązani do zwrotu jedynie „oryginalnej” kwoty kapitału, bez dodatkowych kosztów wynikających z waloryzacji.
Implikacje dla Kredytobiorców
To postanowienie stanowi znaczący zwrot w sprawach frankowych. Kredytobiorcy, którzy zawarli nieważne umowy kredytowe, nie będą musieli pokrywać dodatkowych kosztów związanych z waloryzacją kapitału. Banki natomiast stracą możliwość żądania dodatkowych środków, co do tej pory było standardową praktyką.
Reakcje i Konsekwencje
Postanowienie to spotka się z mieszanką reakcji. Z jednej strony, kredytobiorcy odczuli ulgę, widząc możliwość zmniejszenia swoich zobowiązań finansowych. Z drugiej, banki stanęły przed wyzwaniem restrukturyzacji swoich wymagań wobec klientów i przewartościowania swoich aktywów.
Wnioski
To postanowienie TSUE nie tylko wpłynie na indywidualne sprawy kredytobiorców, ale również na cały sektor bankowy w Polsce. Przywraca ono równowagę między prawnymi a finansowymi aspektami umów kredytowych, ustanawiając nowy precedens w kwestii waloryzacji kapitału w nieważnych umowach kredytowych.
Jest to zatem moment przełomowy, który przynosi zmiany w interpretacji prawnej i finansowej, mające bezpośredni wpływ na tysiące Polaków posiadających kredyty frankowe.
Komentarz mec. Sylwestra Kasprzewskiego do postanowienia TSUE
